De Gedempte Gracht is een echte kameleon. Dat bewijzen de vele veranderingen die de straat in de loop der tijden heeft ondergaan. Aanvankelijk scheidde een sloot de beide huizenrijen. Na de demping van de sloot groeide de Gedempte Gracht in de loop van de 20e eeuw uit tot een voorname straat met fraaie woonhuizen en statige winkelpanden. Vervolgens veranderde de straat in een drukke verkeersader die de Provincialeweg verbond met de Peperstraat. Weer later werd de Gracht afgesloten voor autoverkeer en daarna kreeg de straat er een aantal winkelpaviljoentjes bij. Daar bleef het niet bij. Enkele jaren geleden werd de straat weer in tweeën gedeeld via een gracht. Daarmee zijn we weer terug bij het beginpunt. Kan het wonderlijker?
De transformatie van de Gedempte Gracht kreeg in het begin van deze eeuw een nieuwe impuls met het aantrekken van architect Sjoerd Soeters die een masterplan voor het gebied uitwerkte. Een masterplan dat door Zaankanters jarenlang uiterst sceptisch werd bekeken, maar dat inmiddels over het algemeen met trots wordt getoond aan mensen ‘van buiten’. Afbeeldingen van het opmerkelijke gestapelde Zaanse geveltjes-hotel met tegenover liggend stadhuis zijn de hele wereld overgegaan als stedenbouwkundige juweeltjes. Het mag dan ook als de kroon op het Inverdan-project worden gezien.
De opzet van het boek
Het boek start in het heden met de 'ontdempte' gracht en een terugblik over de besluitvorming daarover in het kader van het masterplan Inverdan en de bouw van het nieuwe stadhuis en het geveltjeshotel. Daarna volgt een historische reis door de tijd waarin de belangrijkste veranderingen van de Gedempte Gracht worden belicht aan de hand van een aantal thema’s.
Het Hembrugterrein in Zaandam was lange tijd letterlijk een blinde vlek op de kaart. Er was van 1895 tot 2003 een wapen- en munitiefabriek gevestigd, het Staatsbedrijf Artillerie-Inrichtingen, later Eurometaal. Hoe minder daarover naar buiten kwam hoe beter, de buitenwereld wist er nauwelijks van. Het terrein was rondom afgesloten met hekken, en de medewerkers hadden geheimhoudingsplicht.
Wie werkten er op het Hembrugterrein, wat maakten zij en wat deed het met hen om op deze plek hun brood te verdienen? Dit boek vertelt de verhalen van mensen die er een opleiding volgden, die er hun brood verdienden, of die het in 2003 verlaten terrein tegenwoordig nieuw leven inblazen. Mede aan de hand van vele historische foto’s en van afbeeldingen van objecten uit de collectie van het Hembrug Museum biedt het boek een inkijkje in de fascinerende geschiedenis van het semi-gesloten bedrijf dat er meer dan 100 jaar gevestigd was.
In 1984 verscheen de eerste druk van het Westfries woordenboek geschreven door Jan Pannekeet. Sindsdien is het boek twee keer herdrukt en nu, anno 2018 is de tijd rijp voor een vierde gewijzigde druk. Het West-Fries is als dialect of streektaal nog steeds springlevend. Niet dat het overal in het lage land achter de Omringdijk nog dagelijks wordt gesproken maar de interesse is er wel degelijk. Joop van Diepen en Andries Sijm hebben de uitdaging aangenomen om het Westfries Woordenboek in een nieuw jasje te steken. De heren hebben het woordenboek geheel opnieuw bekeken, woorden toegevoegd en geschrapt.
Het woordenboek wordt een uitgave van Stichting Uitgeverij Noord-Holland in samenwerking met de Facebook groep 'Westfriesland zô zegge waai dat'.