Iets meer dan 100 jaar geleden bouwt de woningbouwcoöperatie Eigen Hulp als deel van Berlages ‘Plan Zuid’ in Amsterdam 66 woningen voor de hogere middenklasse. Een mooi Amsterdamse School gebouw aan de Amstel, vlak bij de Berlagebrug. Rijk aan historische foto’s en documenten vertelt Bouwen en Leven op Plan Zuid de geschiedenis van het gebouw en van zijn bewoners. Van de ingewikkelde oprichting van de woningbouwcoöperatie en het enthousiasme van de beginjaren, via tragische en ongemakkelijke verhalen uit de oorlogstijd, het alledaagse leven van de jaren 60 tot 90, tot en met de liquidatie van de coöperatie in 2007, waarna de voormalige leden als eigenaren en buren nieuwe vormen van samenleven zoeken. Inzoomend op één gebouw, brengen de auteurs nieuwe aspecten van de sociale, economische en architectuurhistorische geschiedenis van Amsterdam aan het licht, met bijzondere aandacht voor de rol van een woningbouwcoöperatie, opgericht door en voor de hogere middenklasse. Verschillende bewoners werkten mee aan het boek.
Verschijnt september 2025
De Stichting Oer-IJ wil aandacht vragen voor de grote rijkdom aan aardkundige, archeologische, landschappelijke, cultuurhistorische en ecologische waarden van het Oer-IJ gebied. In een reeks van publieksboeken verschenen eerder “Atlas van het Oer-IJ gebied” (2018) “2000 jaar strijd in het Oer-IJ landschap” (2021) en “Verrassende natuur van het Oer-IJ landschap” (2023). De laatste twee titels zijn uitgaven in een serie van themaboeken. Nu is het de beurt aan het derde boek: “Ontdek de rijke cultuurhistorie van het Oer-IJ landschap”. In dit boek wordt o.a. aandacht besteed aan de Gebouwde monumenten, de historische geografie van het landschap en de archeologie. Ook komen de waarde en de toekomst van het erfgoed aan bod. Met het Oer-IJ gebied wordt bedoeld het gebied ten noorden van Haarlem, ten zuiden van Alkmaar en ten westen van Amsterdam, waar tot het begin van onze jaartelling de meest noordelijke tak van de Rijn in zee uitmondde en hoewel de rivier zelf verdwenen is, is het voormalige stroomgebied nog altijd van invloed op de inrichting van het landschap.
Verschijnt 2025
Sinds de Historische Vereniging Alkmaar (HVA) is gestart met de Puienprijs in het jaar 2000, toen de HVA 75 jaar bestond, is er aandacht voor puien die worden gerestaureerd of gerenoveerd. Al eerder is onderkend dat historische winkelpuien die in goede conditie zijn en goed worden onderhouden en door de monumentale bescherming niet zullen wijzigen nooit in aanmerking kunnen komen voor de Puienprijs. Toch verdienen juist deze puien aandacht en waardering van het publiek.
Verschijnt november 2025
In 2024 bestaat de gemeente Zaanstad vijftig jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum is een idee ontstaan om een boek uitbrengen over markante Zaankanters die vorm en kleur hebben gegeven aan deze regio. Op de wanden van de raadzaal zijn de namen te vinden van 39 Zaankanters die zich op enigerlei wijze hebben onderscheiden. Zij kunnen dienen als voorbeelden voor de personen die het boek gaan vullen. Elk van de markante mannen en vrouwen zal een korte biografie krijgen die hem/haar typeert. Aan de hand van haar/zijn levensloop kan ook de geschiedenis van de Zaanstreek door de eeuwen heen worden verteld.
De keuze van deze markante persoonlijkheden vindt plaats conform de selectie die voor de raadzaal van Zaanstad is gehanteerd. Daarbij zijn de volgende categorieën samengesteld: bestuur en politiek, ondernemers, geschiedenis/erfgoed, verzet, kunst, wetenschap, sport, emancipatie, gezondheidszorg en onderwijs.
Daarnaast is het van belang dat Markante Zaankanters een afspiegeling van de bevolking door de eeuwen heen weergeeft. Mannen en vrouwen, dorpelingen en inwoners van Zaandam, personen uit de oudheid en de twintigste eeuw, arm en rijk; allen moeten zich vertegenwoordigd weten.
De commissie die de lijst heeft samengesteld bestaat uit Jos Lap, Peter Tange, Peter Roggeveen, Erik Schaap, Ron Sman en Jan van der Werff.
Verschijnt november 2025
Wie denkt aan Noord-Holland ziet sloten, kaarsrechte poldervaarten en dijken die naar de horizon kronkelen. En natuurlijk het strand en de zee. Water en Noord-Holland zijn met elkaar verstrengeld. Scheepvaart en visserij zorgen vanouds voor werk, welvaart en bloeiende handel. De keerzijde is dat de bewoners al hun vindingrijkheid nodig hadden om droge voeten te houden. Veel land werd prijs gegeven aan het water en later weer met moeite teruggewonnen. Geen ander deel van Nederland is de afgelopen duizend jaar zo ingrijpend op de schop gegaan als Noord-Holland. Het bewaren van een goede balans tussen land en water was - en is! - hier nooit vanzelfsprekend. De uitdagingen in de eenentwintigste eeuw zijn groot en urgent. Vergelijk je Noord-Holland met een badkuip, dan klotst het omringende water gevaarlijk tegen de rand. Opnieuw. Door de stijging van de zeespiegel, de voortgaande bodemdaling en zwaardere regenbuien en stormen als gevolg van de klimaatcrisis.
De Wateratlas brengt de vele facetten en de actualiteit van het thema ‘water’ in Noord-Holland op een aantrekkelijke en toegankelijke manier in kaart. Voor een breed lezerspubliek, met een team van deskundige auteurs. Want een goed leesbaar overzicht van de waterthematiek ontbreekt momenteel. De Wateratlas biedt overzicht en inzicht met verhalen en beelden, recente onderzoeksresultaten en visies voor de toekomst. Tegelijk is de Atlas een hulpmiddel bij het in de achteruitkijkspiegel duiden van actuele vraagstukken.
Verschijnt 2026
De Zaanstreek telt bijna 600 rijks-, provinciale en gemeentelijke monumenten en in een groot deel van deze monumenten wordt ook gewoond. Gewoonlijk zien we de monumenten alleen van buiten, maar dit boek laat zien hoe mensen wonen in een monument. Aan de hand van mooie fotografie en een interview met de bewoners krijgt de lezer een beeld van hoe het is om in een monument te wonen. Wat is het verhaal áchter hun huis? Wat maakt het wonen in een monument zo bijzonder? Welke bijzondere monumentale elementen zijn er nog te vinden in het huis? Wat is de geschiedenis? Hoe hebben de bewoners het monument aangepast aan de tijd en verduurzaamd? In het boek Zaanse Trots kijken we binnen bij twaalf Zaanse monumentale woonhuizen.
Verschijnt 2026
Al 130 jaar wordt de Zaanse verzameling van de streekhistoricus en papierfabrikant Jacob Honig Jansz. Jr. (1816-1870) getoond aan het publiek. Begonnen als de Zaanlandsche Oudheidkamer in Zaandijk is de rijke collectie nog altijd zichtbaar in het Honig Breethuis, het Zaans Museum en Gemeentearchief Zaanstad. Zij zijn de hoeders van dit unieke Zaanse erfgoed. In 1892 werd de oudheidkamer geopend en sindsdien is de collectie uitgebreid met aanwinsten, die een bijzonder verhaal vertellen. Tijd om een mooi overzicht te geven van de verzamelaars, de objecten en de geschiedenis van de verzameling.
Jacob Honig Jansz. Jr. legde een verzameling boeken, afbeeldingen en voorwerpen aan over de Zaanse historie. De collectie werd voor het eerst getoond in de ‘Tentoonstelling van Zaanlandsche Oudheden en Merkwaardigheden’ in Zaandam in 1874 en vormde de basis voor een representatieve en historische streekcollectie. In 1890 werd de collectie postuum door zijn zoon Jacobus Johannes Honig geschonken aan de gemeente Zaandijk en in 1892 getoond in de Zaanlandsche Oudheidkamer in het voormalige raadhuis van Zaandijk. Daarmee werd de basis gelegd voor de kern van het Gemeentearchief Zaanstad, de collectie van het Zaans Museum en het Honig Breethuis.
Verschijnt 2026
Adriaan Cornelis de Graaf (1902-1945), was landbouwer, wethouder en leidinggevend verzetsman in de Wieringermeer tijdens de oorlogsjaren 1940-1945. Hij was betrokken bij de organisatie van een Engelandvaardersroute vanaf de Hondsbossche Zeewering, tot deze lijn in augustus 1941 werd opgerold. Op zijn boerderij verborg Adrie Joodse onderduikers en ontving hij in het diepste geheim de voorman van de pas opgerichte LO, ds. Frits Slomp. De wekelijkse graanbeurs in Middenmeer was een prima dekmantel voor het uitwisselen van o.a. onderduikadressen en bonkaarten.
Op 17 april 1945 bliezen de Duitsers de IJsselmeerdijk van de Wieringermeer op, de polder kwam binnen 48 uur onder water te staan. Adrie de Graaf kwam uit zijn schuilplaats om te redden wat er te redden viel maar werd met nog 28 andere personen door Grüne Polizei gearresteerd. De groep werd onder escorte van gewapende landwachters per fiets naar Hoorn gestuurd waar De Graaf op een kruispunt ten noorden van Wognum werd doodgeschoten. De schok over zijn dood was groot. Herdenkingen voor ‘verzetsheld’ Adrie de Graaf verliepen met veel eerbetoon en hij werd postuum geëerd met binnen- en buitenlandse onderscheidingen. De nalatenschap van De Graaf is nog altijd relevant en daarom verdient hij een biografie.
Bij historisch onderzoek is ook duiding van zijn tegenstrevers van belang. Verhoren van daders en getuigenissen van tijdgenoten geven inzicht in de manier waarop De Graaf slachtoffer is geworden. De auteur heeft onderzoek gedaan in de archieven van Historisch Genootschap Wieringermeer, Flevolands Archief, Regionaal Archief Alkmaar, Westfries Archief, NIOD, Nationaal Archief, Noord-Hollands Archief. Ook heeft de auteur inzage in het rijke familie archief en in privéarchieven van derden.
Verschijnt 2026