Oktober 2023
Gedurende de Opstand (1568-1648) van de Nederlanden tegen Spanje zijn voor de strijdende partijen veel overwinningen maar ook verliezen te melden. Het geweld raasde door de Lage Landen, niet alleen op het land maak ook vooral ter zee. In de vroege fase van de Opstand verloor het Spaanse gezag steeds meer grip op de handels- en militaire konvooiroutes over de Zuiderzee. De Geuzen konden na Brielle ook de Waterlandse en Westfriese steden overtuigen voor de Prins van Oranje te kiezen. De machtige koopmansstad Amsterdam bleef Spaans en raakte door de gecombineerde acties tegen hun schepen op de Zuiderzee steeds verder geïsoleerd. Om het tij te keren rustten in 1573 de gecombineerde vloten van Amsterdam en Spanje een strafexpeditie uit om de opstandige havensteden te heroveren of minstens een lesje te leren. Dat liep uit op een fiasco voor Admiraal Bossu, de ijzervreter met de leiding over de expeditie. Door inzet, geluk en krijgslist wonnen de Westfriezen en Waterlanders deze slag. Het kanongebulder zou in de steden en dorpen nog lang naklinken.
Echter in de moderne geschiedschrijving over De Opstand is deze slag altijd onderbelicht gebleven. De oorzaak hiervan was mogelijk de Spaansgezinde rol van toen nog paapse Amsterdam die niet in het gewenste 19de-20ste-eeuwse beeld van de gezamenlijke strijd tegen Spanje paste. Andere slagen werden daarentegen wel uitgebreid beschreven.
Omdat het dit jaar -2023- precies 450 jaar geleden is dat op 11 oktober de Slag op de Zuiderzee voor de kust van Waterland en West-Friesland werd geleverd, is zeven jaar onderzoek gedaan naar deze fase in de geschiedenis. Daarvoor zijn diverse onderzoekers uit een aantal disciplines bijeengekomen om de verhalen te vertellen uit hun eigen invalshoek. Door nog onbekende archivalische, maritiem archeologische, historische en kunsthistorische gegevens te combineren, is een levendig en veelzijdig beeld van de strijd ontstaan. Het met kruitdamp doordrenkte onderzoek schetst een actueel beeld van de kennis over deze boeiende episode in de geschiedenis van Nederland en specifiek de westelijke Zuiderzee. Voor de vrijheid die wij nu kennen, werd destijds in een haast uitzichtloze burgeroorlog door geloof en doorzettingsvermogen de basis gelegd.
De auteurs: Lars Boon, Ir. Seger van den Brenk, drs. John Brozius, drs. Arnout van Cruyningen, Dr. Christiaan Schrickx, Dr. Peter Sigmond en Dr. Wouter Waldus.
Redactie: drs. Michiel Bartels, gemeentelijk archeoloog bij Archeologie West-Friesland, drs. Peter Swart, archivaris en historicus bij het Westfries Archief en Jan de Bruin, archivaris bij het Westfries Archief.
Oktober 2023
De schilderijen van Ad Groot tonen de schoonheid en poëzie van de natuurlijke wereld om ons heen. Door de ogen van de kunstenaar zien wij de zee- zon - spiegelingen - nevel en schaduwen. Deze indrukken neemt hij mee naar zijn atelier, om wat ongrijpbaar is toch te vangen in een eigen verf- en kleurentaal.
In zijn boek deelt de schilder met ons zijn relatie met de natuur. De monumentale schilderijen worden afgewisseld met inspiratiebeelden, zoals door de wind en water gevormde reliëf structuren van het zand aan de kust. Uniek is de serie monumentale doeken van 2.25 m x 1.35 m die niet zijn opgespannen. Deze zijn hangend aan het plafond in het atelier gefotografeerd om de unieke sfeer tot hun recht te laten komen.
De schilderijen worden begeleid met teksten van Adriaan van Dis, Charlotte Caspers en Ad Himmelreich. Adriaan van Dis schrijft over de gedeelde belevingswereld en verbondenheid met Bergen aan Zee waar ze samen tijdens hun Parijse periode over spraken. Kunstenaar Charlotte Caspers vertelt over de heel eigen verf- en kleurtaal en Ad Himmelreich beschrijft hoe in de loop der jaren Groot zijn eigen vormentaal heeft ontwikkeld, steeds losser van een figuratieve weergave van het landschap. Grafisch ontwerper Akiko Wakabayashi, heeft het ontwerp verzorgd en weet niet alleen de schilderijen tot hun recht te laten komen, maar ook de kunstenaar en diens inspiratiebronnen.
Het kunstenaarschap van Ad Groot (Bergen 1953) is ten diepste verbonden met het omringende landschap. Ook de schilderijen zijn geboren op de geestgronden, het vruchtbare gebied in de luwte van de brede duinenrij. De kleuren van de lucht, de aarde en het water vinden op het schilderdoek hun eigen weg. Deze verbondenheid is ontstaan bij de lessen van Jaap Min, een van de vertegenwoordigers van de Bergense School. Ad Groot ontwikkelt daarna in de beslotenheid van zijn atelier een eigen vormentaal die losraakt van de figuratieve weergave van het landschap.
Later, in Parijs, waar Groot jaren woont, zet dit proces zich voort, waarbij het Noord-Hollandse landschap uit de herinnering plaats maakt voor abstracte beeldelementen, die het vroege leven op aarde lijken op te roepen. Zijn werken vormen één groot continuüm, alsof de grootstedelijke omgeving hierop geen enkele invloed heeft uitgeoefend.
Zijn werk is geleidelijk aan veranderd, het schildergebaar is grootser en brutaler geworden. Dit is te zien in recent werk, gemaakt sinds zijn terugkeer naar zijn geboortegrond. Ieder werk lijkt een versmelting van lichamelijke ervaringen in de omringende natuur, de geleidelijke overgangen tussen het zand en het water van de zee, doorspoeld door altijd wisselende luchten. De doeken zijn lichamen geworden, hun huid het noordelijke kleurenpalet in vervloeiende tonen.
Oktober 2023
Geschiedenis van een Marokkaanse gemeenschap
Auteur: Joke Bol
Marokkaanse Alkmaarders vertellen in dit boek Van Atlas tot Alkmaar over hun roots in Marokko (eerste generatie) en over hun leven in Nederland (eerste, tweede en derde generatie). Dat is bijzonder, want veel is geschreven over het wel en wee van de gastarbeiders die sinds de jaren ’60 naar Nederland kwamen, maar hoe het hun kinderen en kleinkinderen vergaat, is veel minder gedocumenteerd.
Hoe kijken zij aan tegen de geschiedenis van hun voorouders, aan welke gewoontes en gebruiken houden ze vast en welke laten ze los? Welke problemen ervaren zij; biedt het opgroeien in twee culturen ook extra kansen?
Het boek is méér dan een bundel van vijfendertig interviews. Het geeft de levensverhalen diepte en kleur, en meer inzicht in de achtergrond en cultuur van de Marokkaanse gemeenschap in Alkmaar. Precies zoals Abdelkader Benali het in zijn inleiding beschrijft: 'Openhartig praten Alkmaarders in dit boek over hun opmerkelijke levens, een schat om te koesteren.'
Najaar 2023
In de zeventiende en achttiende eeuw concentreerde de Nederlandse papiernijverheid zich in enkele regio’s, op de Veluwe en in de Zaanstreek. Uiteindelijk waren het de Zaanse molens die vanaf de tweede helft van de zeventiende eeuw het beeld van de Nederlandse papiernijverheid gingen bepalen. Buitenlandse afnemers associeerden de Nederlandse papiernijverheid met de imposante windmolens van de Zaanstreek. Helaas is deze belangrijke tak van nijverheid uiteindelijk in de Zaanstreek geheel verdwenen, ondanks de technische en vooral economische voorsprong die de Zaanstreek had ten opzichte van de rest van Nederland
De geschiedenis van de Zaanse papierfabrikanten is om meerdere redenen interessant: de ontwikkeling van de papierproductie en hun positie nationaal en internationaal. Daarom is het van belang dat er een publicatie verschijnt waarin deze geschiedenis wordt beschreven zodat het is vastgelegd en kan worden doorgegeven aan de volgende generatie. Verschijnt najaar 2022.
November 2023
Verschijnt in samenwerking met Stichting Historisch Kolhorn
Auteurs, Anita Blijdorp en Jan de Roos
In 19 indringende portretten schetsen de auteurs Anita Blijdorp en Jan de Roos het leven in en rondom de kleine dorpsgemeenschap van Kolhorn gedurende de bezetting in de Kop van Noord-Holland. Mensen die hun dagelijks leven zo normaal als mogelijk leiden en ondertussen te maken hebben met nieuwe overtuigingen en een bezetting. Tijdens de oorlog wordt de scheidslijn tussen goed en fout steeds scherper en neemt de nieuwe orde grimmiger vormen aan. Vanuit een jarenlang voorspel is collaboratie in de omgeving sterk geworteld en trekt zijn sporen in de samenleving waar bijna iedereen elkaar kent. Vanaf het begin ontstaat er verzet tegen deze onderdrukking, eerst in de vorm van hulp aan onderduikers. Gaande weg krijgt het verzet een meer georganiseerde vorm waarbij geloofsovertuiging en dieprode sympathie leidend zijn. De Zaanstreek speelt hierin een rol van betekenis. Toch gaat dit boek over de gewone man en vrouw en over hen die de nieuwe orde aanhangen. Blijdorp en De Roos zetten na gedegen onderzoek een waarachtig verhaal neer waarin medemenselijkheid naast moed en opoffering een hoofdrol speelt. Met hun bijzondere opzet slagen zij erin de motieven en de belevenissen van mensen binnen hun onderlinge relaties in een relatief kleine wereld gewetensvol over het voetlicht te brengen. Kolhorn 1940-1945 begint met de herinneringen van destijds een jongen, een vrouw met een Duitse echtgenoot en een jongeman die ongeschonden uit Duitsland terugkeert op de verjaardag van zijn moeder. Deze drie verhalen zijn de boeiende opmaat voor een onthullend relaas over het platteland in oorlogstijd.
November 2023
Het verhaal van Wormerland
verteld door Peter Tange en opgetekend door Hans Kuyper
Peter Tange, in 1952 geboren in Koog aan de Zaan en opgegroeid tegenover molen Het Pink. Als kind luisterde hij naar de verhalen van molenaar Jo Voorn en als er bezoekers langskwamen, mocht hij ze de oliemolen laten zien – maar ook de kapperskruk, het weefgetouw en het molenpanorama van Frans Mars dat nu in de Wereld van Windmolens te bewonderen is. Achter de molen lag een vlet, een lange, platte boot met een Bernardmotor erin. Zo kon hij en zijn broer via de Dors, onder het spoor door, het Westzijderveld in.
Bijna een halve eeuw geleden begon hij te werken in het onderwijs aan wat nu het ROC is. Daarnaast zat hij vanaf 1982 in de gemeenteraad van Zaanstad. In 2000 werd hij benoemd tot burgemeester van Wormerland en dat bleef dat tot zijn pensioen in 2020.
De laatste paar jaar is hij een beetje teruggegaan naar zijn oude vak van onderwijzer. Tijdens vaartochten door het Wormer- en Jisperveld vertelt hij het verhaal van de geschiedenis van Wormerland en de verschillende dorpen. Om de toehoorders daar ook een beeld bij te geven, heeft hij altijd een koffertje bij zich met historische prenten en wat losse objecten die iets kunnen vertellen over het verleden. Die verhalen, haalt hij overal vandaan. Soms komen uit de boeken die hij heeft gelezen heeft, soms heeft hij ze horen vertellen. En al die verhalenkaartjes bewaart hij in zijn koffertje, als geheugensteuntjes. Het zijn dus eigenlijk een soort spiekbriefjes.
Het is het verhaal over de geschiedenis van Wormerland, vanaf de prehistorie tot ongeveer de Eerste Wereldoorlog. De tijd die daarna komt, de 20ste en de 21ste eeuw, daar kennen veel mensen nog wel verhalen over. En je kunt ook de gebouwen uit die periode nog zien als je door de dorpen loopt. De meeste verhalen komen uit de periode die we nog steeds de Gouden Eeuw noemen, ook al beseffen we nu dat er voor veel mensen maar weinig van goud aan te ontdekken was. Feit blijft dat er toen wel heel veel gebeurde in de dorpen van Wormerland. En als je misschien wat langer stilstaat bij de besturen uit die tijd, bij de wetten en regels en verkiezingen, dan moet je maar denken: Hier is een oud-burgemeester aan het woord.
2024
Stichting Oer-IJ is ontstaan uit een bewonersinitiatief. Betrokken inwoners van het gebied tussen Haarlem, Alkmaar en Zaanstad vonden dat de grote rijkdom aan aardkundige, archeologische, cultuurhistorische en ecologische waarden, onvoldoende gekend en erkend werden door bewoners en bestuurders. Daarbij zagen zij het landschap in dit gebied in hoog tempo veranderen. Zij wilden door middel van het oprichten van een organisatie het gebied nadrukkelijker op de kaart zetten. De belangrijkste middelen die de stichting gebruikt om haar doel te bereiken zijn het bijeen brengen en uitdragen van kennis en het vormen van een netwerk van overheden, organisaties en bedrijven om de kwaliteiten van het gebied daadwerkelijk te beschermen.
Het bijeenbrengen en uitdragen van kennis doet Stichting Oer-IJ op verschillende manieren zoals: het geven van lezingen, het organiseren van cursussen, het opleiden van gidsen, het maken van routes, het uitbrengen van inspirerende documenten, het benutten van de media, het produceren van een atlas en het vervaardigen en beheren van een website. De vernieuwde website die in 2020 online is gegaan kent drie doelgroepen: geïnteresseerden, professionals en de jeugd. De professionals zoals ambtenaren, ondernemers en ontwikkelaars hebben behoefte aan inspiratie en gebiedskennis waarop zij beleid en ontwikkelingen kunnen baseren.
Bestaande kennis is vooral toegespitst op de drie deelgebieden: Zaanstreek, IJmond en Midden-Kennemerland. Om recht te doen aan de samenhang tussen deze deelgebieden worden door Stichting Oer-IJ gebied dekkende kennisdocumenten gemaakt die belangrijke thema’s als uitgangspunt hebben. Behalve het bieden van kennis voor professionals wil de stichting ook zelf op basis van argumenten kunnen meepraten bij ruimtelijke ontwikkelingen en waar nodig onderwerpen kunnen agenderen. Het uiteindelijke doel is om over kennisdocumenten te beschikken op het gebied van de aardkunde, de cultuurhistorie en de natuur.
Najaar 2024
Al 130 jaar wordt de Zaanse verzameling van de streekhistoricus en papierfabrikant Jacob Honig Jansz. Jr. (1816-1870) getoond aan het publiek. Begonnen als de Zaanlandsche Oudheidkamer in Zaandijk is de rijke collectie nog altijd zichtbaar in het Honig Breethuis, het Zaans Museum en Gemeentearchief Zaanstad. Zij zijn de hoeders van dit unieke Zaanse erfgoed. In 1892 werd de oudheidkamer geopend en sindsdien is de collectie uitgebreid met aanwinsten, die een bijzonder verhaal vertellen. Tijd om een mooi overzicht te geven van de verzamelaars, de objecten en de geschiedenis van de verzameling.
Jacob Honig Jansz. Jr. legde een verzameling boeken, afbeeldingen en voorwerpen aan over de Zaanse historie. De collectie werd voor het eerst getoond in de ‘Tentoonstelling van Zaanlandsche Oudheden en Merkwaardigheden’ in Zaandam in 1874 en vormde de basis voor een representatieve en historische streekcollectie. In 1890 werd de collectie postuum door zijn zoon Jacobus Johannes Honig geschonken aan de gemeente Zaandijk en in 1892 getoond in de Zaanlandsche Oudheidkamer in het voormalige raadhuis van Zaandijk. Daarmee werd de basis gelegd voor de kern van het Gemeentearchief Zaanstad, de collectie van het Zaans Museum en het Honig Breethuis. Zijn broer Gerrit Jan Honig was gedurende 60 jaar conservator van de oudheidkamer en daarna zijn zoon. Drie generaties Honig bepaalden het collectiebeleid.
De Collectie
Wat maakt de geschiedenis van de Vereniging tot Instandhouding en Uitbreiding der Zaanlandsche Oudheidkundige Verzameling ‘Jacob Honig Janszoon Junior’ (ZOV), die de oudheidkamer oprichtte, zo interessant? De archieven bestrijken een groot aantal Zaanse onderwerpen (sociaal, economisch, politiek, cultureel, familiegeschiedenis) over een lange periode (ca. 1600-1980). De collectie biedt daardoor informatie over tal van onderwerpen uit de Zaanstreek, die van belang kunnen zijn voor onderzoekers en historisch geïnteresseerden: de houthandel, de papierindustrie en andere bedrijfstakken, het vervoer, het verenigingsleven, familiegeschiedenis, liefdadigheid, het openbaar domein. Bovendien bestaat de collectie uit zowel archieven als een grote variëteit museale voorwerpen.
Het Honig Breethuis, Zaandijk. In 1940 verhuisde de oudheidkamer naar dit pand zodat een groter deel van de Zaanlandse Oudheidkundige Verzameling kon worden getoond. Sinds 1999 is het een woonhuismuseum met een museale inrichting van anno 1830 toen Jacob Cornelisz Breet met zijn gezin het huis bewoonde.
Het Gemeentearchief Zaanstad, beheert een grote verzameling historische archieven van particulieren, bedrijven, verenigingen en kerken uit de Zaanstreek. De Zaanlandse Oudheidkundige Verzameling is de belangrijkste basis is geweest voor het archief.
Het Zaans Museum, opgericht in 1998 en toont cultuurhistorische en streekgebonden collecties over de woon- en industriële cultuur van de Zaanstreek. De collectie van het museum is voortgekomen uit de Zaanlandse Oudheidkundige Verzameling.
Najaar 2024
In 2024 bestaat de gemeente Zaanstad vijftig jaar. Ter gelegenheid van dit jubileum is een idee ontstaan om een boek uitbrengen over markante Zaankanters die vorm en kleur hebben gegeven aan deze regio. Op de wanden van de raadzaal zijn de namen te vinden van 39 Zaankanters die zich op enigerlei wijze hebben onderscheiden. Zij kunnen dienen als voorbeelden voor de personen die het boek gaan vullen. Elk van de markante mannen en vrouwen zal een korte biografie krijgen die hem/haar typeert. Aan de hand van haar/zijn levensloop kan ook de geschiedenis van de Zaanstreek door de eeuwen heen worden verteld.
De keuze van deze markante persoonlijkheden vindt plaats conform de selectie die voor de raadzaal van Zaanstad is gehanteerd. Daarbij zijn de volgende categorieën samengesteld: bestuur en politiek, ondernemers, geschiedenis/erfgoed, verzet, kunst, wetenschap, sport, emancipatie, gezondheidszorg en onderwijs.
Daarnaast is het van belang dat Markante Zaankanters een afspiegeling van de bevolking door de eeuwen heen weergeeft. Mannen en vrouwen, dorpelingen en inwoners van Zaandam, personen uit de oudheid en de twintigste eeuw, arm en rijk; allen moeten zich vertegenwoordigd weten.
De commissie die een lijst heeft samengesteld bestaat uit Ron Sman, Erik Schaap, Jan van der Werff, Peter Tange en Peter Roggeveen. Erik Schaap heeft onderzoek verricht naar de verkozen personen en zal de tekst schrijven voor het met foto’s en tekeningen geïllustreerde boek.
Najaar 2024
Met het overlijden van Ruud Pauw (14 april 2022) verliest Zaanstad een voorvechter van het behoud van monumentale Zaanse gebouwen. Pauw is 24 jaar het bestuurlijk politieke ankerpunt geweest van de generatie monumentenbeschermers in de Zaanstreek. Mannen en vrouwen die als vrijwilligers van erfgoedverenigingen of als architect, aannemer, bouwkundige of gewoon als zeer betrokken Zaankanter het behoud van historische en karakteristieke panden een warm hart toedragen.
Bij het behoud van monumenten, soms bouwvallen die rijp zijn voor de sloop, komt heel veel kijken, geduld en vooral vasthoudendheid. Maar ook kennis en liefde voor de het belang ervan. Er is een netwerk van beschermers, spraakmakende en in het oog springende, maar ook veel stille werkers. Overheden blijken onmisbare partners, maar zijn niet altijd goed geoutilleerd om de strijd van het behoud met regelgeving, toezicht en handhaving te voeren. Er is veel druk uit het erfgoedveld nodig om het behoud op de politiek bestuurlijke agenda te krijgen en vervolgens levend te houden.
Dat verandert als Pauw in 1998 voor de lokale partij Rosa gemeenteraadslid wordt. De gemeenschap van erfgoedbeschermers heeft dan een vooruitgeschoven post die het bestuurlijke en ambtelijke apparaat van dichtbij en met politieke invloed kan ondersteunen. Hij kan vertellen hoe iets wel moet als het de verkeerde kant op dreigt te gaan. Niet altijd publiekelijk, vaak eerst in klein overleg, met het uitoefenen van wat druk en het doen van suggesties, maar vasthoudend. Om dan als het zover is de raad te bewegen een besluit te nemen om te zoeken naar een alternatief voor sloop, het niet afgeven van sloopvergunningen of het plaatsen van panden op de monumenten lijst.
Zo ontstaat meer bestuurlijke waardering en het besef dat erfgoed betekenis heeft voor de Zaanstreek. Als dan in de ambtelijke organisatie zeer deskundige en vooral bevlogen ambtenaren zich sterker inzetten voor het erfgoedbehoud en bestuurders zich daar achter scharen is een periode aangebroken waarin vele successen worden geboekt.
Als een jongere nieuwe generatie erfgoedbeschermers het stokje gaat overnemen, is het goed ze een handreiking te doen. Door in een boek de vaak ingewikkelde en langdurige processen van het behoud inzichtelijk te maken. Dat kan door een aantal concrete voorbeelden te beschrijven als inspiratiebron en als kennisdocument.
Om het Erfgoed en de Zaanstreek in de toekomst steeds een beetje mooier te maken.
Najaar 2024
Auteur: Dr. Hans van Weenen
‘Castricum’ is de raadselachtige naam van een duindorp in Kennemerland, in de provincie Noord-Holland. De betekenis, de oorsprong en de ouderdom van deze plaatsnaam zijn in nevelen gehuld. Er hangt een dichte sluier over de oude tijden waarin Castricum ontstond. De bewoners van de nederzettingen aldaar, werden door de naam ‘Castricum’ onder een bepaalde noemer gebracht. Wanneer dat precies gebeurde, onder welke omstandigheden, of met welke aanleiding, is niet bekend. Wel zijn er goede redenen om te vermoeden dat de naam heel oud is en al in de Vroege Middeleeuwen is ontstaan: in de periode van 450-900.
Dat zijn tijden waaruit bijzonder weinig geschreven bronnen zijn overgebleven. Een van de eerste bronnen waarin de naam ‘Castricum’ wordt vermeld dateert uit de 10e eeuw. De ontwikkeling van dit dorp en het ontstaan van de naam, zullen dan ook zeker nog eerder hebben plaatsgevonden… Het gebied rond Castricum op een kaart van Holland, door Jacob van Deventer getekend in 1537 en gedrukt bij Bernard van den Putte te Antwerpen in 1558 (detail). Nationaal Archief.
Veel mensen die in Castricum wonen zullen zich wel eens hebben afgevraagd waar de naam van hun woonplaats vandaan komt. Anderen, die het dorp voor het eerst passeerden, zal de bijzonderheid van de plaatsnaam waarschijnlijk wel zijn opgevallen. Toeristen zullen inwoners van Castricum zeker wel eens naar de betekenis ervan hebben gevraagd. Een antwoord bleef dan uit of was gebaseerd op louter giswerk.
Er is natuurlijk wel het nodige over de herkomst van de plaatsnaam ‘Castricum’ geschreven. Tot grote tevredenheid heeft dat echter nooit geleid. Aan de lokale archeologie en historie van Castricum is relatief veel onderzoek gedaan. Er is ruim over gepubliceerd. Toch blijven er, zeker wat betreft de Vroege Middeleeuwen, nog altijd vele vragen open.
De centrale vraag van dit boek is dan ook: Wat is de oorsprong van Castricum?
Najaar 2024
Cultuurhistorie beschrijft de activiteit van de mens door de eeuwen heen en zijn toevoegingen aan wat ooit ongerepte natuur was. Sinds de mens op Aarde is – zo’n vier miljoen jaar – opereert hij vooral als jager-verzamelaar en beweegt hij meer mee met zijn omgeving dan dat hij er iets aan toevoegt. Pas nadat hij zo’n tienduizend jaar geleden zijn zwervend bestaan heeft opgegeven en zich op een vaste plek heeft gevestigd, gaat hij de ongerepte natuur volop veranderen. Hij bewerkt het land en bouwt onderkomens voor permanente bewoning. Dat is het begin van een ontwikkeling die de aarde rigoureus zal veranderen. De bewoners van het Oer-IJ doen dat op hun specifieke manier. Dit is hun verhaal.
Najaar 2024
De Stichting Oer-IJ wil aandacht vragen voor de grote rijkdom aan aardkundige, archeologische, landschappelijke, cultuurhistorische en ecologische waarden van het Oer-IJ gebied. In een reeks van publieksboeken verscheen eerder ‘2000 jaar strijd in het Oer-IJ landschap’, nu is het de beurt aan het tweede boek: ‘Natuur van het Oer-IJ landschap’ met een diversiteit aan onderwerpen uit de dode en levende natuur (aardkundige waarden en natuurwaarden).
Met het Oer-IJ gebied bedoelen we het gebied ten noorden van Haarlem, ten zuiden van Alkmaar en ten westen van Amsterdam, waar tot het begin van onze jaartelling de meest noordelijke tak van de Rijn in zee uitmondde en hoewel de rivier zelf verdwenen is, is het voormalige stroomgebied nog altijd van invloed op de inrichting van het landschap.
Onderwerpen:
Ontstaan van natuur en landschap
Natuur van het Oer-IJ gebied
Kustgebied / zand
Het stroomgebied van het Oer-IJ/ klei
Veenweidegebied / veen
Het water
Natuur en mens
Toekomst van natuur in het Oer-IJ gebied